Celem monografii jest ukazanie działań, jakie Wojsko Polskie realizowało w latach 1921–1939 na rzecz bezpieczeństwa w regionie trzech południowo-wschodnich województw II Rzeczypospolitej – lwowskiego, stanisławowskiego i tarnopolskiego. W pracy dokonano charakterystyki poszczególnych województw w różnych kontekstach (struktura narodowościowa, wyznaniowa, społeczna oraz znaczenie gospodarcze i militarne regionu), a następnie – w ujęciu problemowo-chronologicznym – zilustrowano kierunki realizowanych przez wojsko działań w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego. Analizie poddano wpływ armii na politykę wewnętrzną ze szczególnym uwzględnieniem kwestii narodowościowych. Wskazano także liczne przykłady zadań Wojska Polskiego wykonywanych w zakresie i w oparciu o ówcześnie obowiązujące przepisy. Ponadto przybliżono całość aktywności armii wpisującej się w realizację hasła naród pod bronią. Ukazano również kierunki i zakres współpracy z mieszkańcami regionu.

W ciągu 5 lat trwania wojny i okupacji, a następnie w konsekwencji tak zwanego „wyzwole-nia”, Stanisławów i Ziemia Stanisławowa całkowicie zmieniły swoje oblicze. Zagładzie uległ przede wszystkim, tworzony przez całe stulecia, dorobek kulturalny poszczególnych narodów zamieszkujących region. Został wprawdzie majątek nieruchomy, nie było już jednak większości jego właścicieli… Tom 1 publikacji zawiera materiały dotyczące dziejów politycznych i wojskowych miasta i regionu w latach II wojny światowej. W kolejnych tekstach analizie poddano m.in. kwestie nastrojów panujących wśród mieszkańców w przededniu wybuchu wojny, działania wojenne prowadzone przez Wojsko Polskie jesienią 1939 roku, aktywność partyzancką Polaków i Ukraińców wobec kolejnych okupantów a także samą politykę prowadzoną przez władze okupacyjne wobec mieszkańców.

W ciągu 5 lat trwania wojny i okupacji, a następnie w konsekwencji tak zwanego „wyzwole-nia”, Stanisławów i Ziemia Stanisławowa całkowicie zmieniły swoje oblicze. Zagładzie uległ przede wszystkim, tworzony przez całe stulecia, dorobek kulturalny poszczególnych narodów zamieszkujących region. Został wprawdzie majątek nieruchomy, nie było już jed-nak większości jego właścicieli… Tom 2 publikacji skupia materiały podejmujące tematykę z zakresu administracji i kultury. Autorzy kolejnych tekstów przybliżyli m.in. okupacyjną rzeczywistość w zakresie zarządzeń i działań administracyjnych prowadzonych przez władze radzieckie i niemieckie, działalność niektórych organizacji społecznych i kulturalnych w warunkach wojny, czy w końcu zagadnienia związane z przymusowym wysiedleniem Pola-ków z tego regionu, a następnie jego sowietyzacją.